Od lat obiecywaliśmy sobie z Najlepszą z Najlepszych odwiedzenie Krakowa. Bo Kraków to, nie wiem, czy zdajecie sobie z tego sprawę, fajne miasto. Tyle tylko, że... zaraz, jak to? Znów mam się rozpisywać, jak to chcieliśmy, ale okazji nie było? Jak to odległość skutecznie odstraszała nas przed odwiedzinami? Jak to dzielnie marudziłem, tłumaczyłem i groziłem, rysowałem przed oczyma Najlepszej z Najlepszych całą serię katastrof, jak gradobicie, świniobicie i zaćmienie słońca, jakie spadną na nas niechybnie, jeśli tylko stopy swe strudzone na krakowskim bruku postawimy? Nie tym razem :)
Tym razem, westchnąwszy głęboko, zakasałem rękawy i wziąłem się za realizację Operacji Garm.
W drodze.
Wiecie, ja to w sumie spokojny człowiek jestem. Jeno nie lubię, jak traktuje mnie się jak ostatniego idiotę, jednocześnie inkasując pieniądze za usługę, której nie wykonuje się porządnie. W skrócie:
- informacje o różnego rodzaju promocjach na PKP są niedostateczne i niespójne, co utrudnia czy wręcz uniemożliwia korzystanie z nich, również pracownicy kolei nie orientują się w aktualnych promocjach;
- jeśli nawet korzysta się z promocji, to potrafi ona być czysto iluzoryczna (oszczędność rzędu 5% ceny biletu);
- wszystkie pociągi się spóźniają 'i co pan nam zrobi';
- miejsca teoretycznie obok siebie w wagonach typu lotniczego okazują się być nie obok - dobrze, że w ogóle w tym samym wagonie (podczas, gdy na ten przykład druga połowa wagonu stoi pusta);
- pociągami podróżują... cóż, Polacy. Współobywatel potrafi być gorszy od kokluszu, dżumy i opryszczki w jednym.
Żeby w pełni oddać sprawiedliwość przewoźnikowi przyznaję, że bardzo poprawiła się jakość posiłków podawanych w WARS'ach. Dawniej strach tam było nawet zamówić kanapkę, teraz bez obawy można zamawiać naleśniki czy schabowego - potrawy te spełniają podstawowe warunki pożywnego posiłku i mimo swojej ceny mogą stanowić pożądaną alternatywę dla przysłowiowego dworcowego kebaba.
Również dzięki
Nocleg.
Wiem, jestem burżujem, o czym pewnie i Wy wiecie, jeśli czytaliście moją poprzednią podróżniczą notkę. Dlatego zamiast się powtarzać, wspomnę tylko, że zamiast namiotu ze wspólnym wychodkiem na korytarzu schroniska młodzieżowego bądź akademika zamieszkanego przez
Przystawki.
Pewnie zaraz zaczniecie się krzywić, że to, co stanowi dla wielu kwintesencję pobytu w Krakowie, czy główny cel wyjazdu, ja określę mianem przystawek. Cóż, Wawel stoi i stać będzie, razem z katedrą, smokiem i zamkowym wzgórzem. Kościoły - Mariacki, Piotra i Pawła czy Klarysek, Sukiennice czy wieża ratusza - to wszystko będzie stało razem z kilometrami ekspozycji muzealnych, Wieliczką czy Oświęcimiem. Oczywistym jest, że warto każde z tych miejsc odwiedzić, każdemu poświęcić choć odrobinę czasu. Sprawdzić, czy aby arrasy na Wawelu nie wypłowiały (wypłowiały, pamiętam je sprzed lat i były zdecydowanie bardziej kolorowe), czy szopki krakowskie wciąż urzekają misternym wykonaniem i feerią barw (urzekają, co więcej stają się coraz bardziej misterne i coraz bardziej błyszczące). Odszukać zaułek, w którym przed laty łapało się życie za rogi, albo - lepiej - znaleźć nowy i zapisać go głęboko w swoim sercu. Rzucić monetę grajkowi, piszącemu ciemną nocą swój List do M. na Floriańskiej, spróbować krakowskiego precla (kurna! wiedziałem, że o czymś zapomniałem!) czy pożartować z kwiaciarką na Rynku (swoją drogą tamtejsze tulipany są jak Terminator - dwa dni hardkorowej suszy, podróż i po wrzuceniu do świeżej kranówy są jak nowe :) ). Wszystko to gwarantuje Kraków, miasto, którego atmosfera jest absolutnie niepodrabialna i wyjątkowa w skali świata.
Do przystawek mogę także zaliczyć lokale, które odwiedziliśmy, by pozwolić odpocząć strudzonym nogom. Solidne, lecz bez ekstrawagancji. Takie, w których z przyjemnością wypijesz kawę, ale z których wyjdziesz bez żalu i bez obietnicy rychłego powrotu. Pierwszym z nich była Cafe Siesta.
Cafe Siesta leży nieco na uboczu, rzut beretem od knajpy z najbardziej niesamowitą nazwą, jaką zobaczyliśmy w Krakowie. Przywitał nas gwar, przyjemne ciepło oraz zakonnice przy deserze. Wielki plakat nieopodal baru poinformował nas, że w razie, gdybyśmy chcieli nabyć katolicki tygodnik 'W Drodze', kawę dostaniemy za złotówkę. I choć przez moment zdawało się nam, że nie znajdziemy wolnych miejsc - udało się nam usiąść i w spokoju zamówić kawę. Kawy zresztą podają w Cafe Siesta rozmaite - z alkoholem i bez, z różnymi syropami i przyprawami, co przyprawiło nas o nielichy zawrót głowy (a mnie skusiło prawie, by zamiast kawy zamówić koktail). Gdy jednak kelnerka - ewidentnie zmęczona - zrealizowała zamówienie, oczom moim ukazała się prawdziwa Góra Śmietanowa na czubku mej filiżanki. Skąd wiedzieli, że bitą śmietanę przedkładam nad nawet najsmaczniejsze lody?
Inne miejsce, które odwiedziliśmy tego samego wieczoru, to osławiona Piwnica Pod Baranami. Przyznam się szczerze, że spodziewałem się po niej nie wiadomo czego. Ekskluzywności, cudów - niewidów na ścianach i odetchnięcia tak zwanym klymatem. Zamiast tego wszystkiego dostałem zwykłą knajpę umieszczoną w głębokiej piwnicy, z przykurzonymi ścianami, rozlatującymi się stołami i krzesłami - słowem zwykły pub. Za 'klymat' robiły freski na ścianach, ewidentnie pozostawione przez różne osobistości krakowskiego światka artystowskiego, zdjęcia, przedstawiające najczęściej Skrzyneckiego z grupą krewnych i przyjaciół, a także gadżety wiążące się z historią tego miejsca. Kabaret, rzecz jasna, akurat nie występował, a przemiły barman, pełniący równocześnie funkcję miejscowego przewodnika, poinformował nas o konieczności rezerwacji biletów na spektakle z co najmniej miesięcznym wyprzedzeniem. Tenże sam barman, dysponujący nieziemską (i zdaje się, że od jakiegoś już czasu leczoną) chrypą i krawatem z wizerunkiem kufla piwa, nalewał rzeczywiście dobre - nie chrzczone - piwo i przygotowywał rozjaśniające w głowie drinki. Na moją sympatię zasłużył także, gdy przy zamówieniu "jeszcze raz to samo" zamiast piwa chwycił flaszę wódki w dłoń, a wyprowadzony z błędu rzekł: "- Przepraszam, ale ta butelka tak mi do pana pasuje..."
Nic więc dziwnego, że Pod Baranami zagościliśmy do późnej nocy. Smaczne drinki, miła atmosfera i polski rock (ale nie tylko! również Piosenki Kabaretu Starszych Panów!) sprawiły, że czas szybko płynął, i nasze żołądki zaczęły domagać się posiłku. Tu pojawił się problem - większość lokali była już zamknięta, również w tych, które według tabliczki na drzwiach miały być czynne, kuchnie nie przyjmowały zamówień. Cóż robić, niedziela wieczór. Przed koniecznością skorzystania z usług sieciowego giganta spod znaku uśmiechniętego clowna uratowała nas Cafe Botanica i jej niezłe, choć odgrzewane w mikrofali tarty. Trzeba przyznać, że tu wybór potraw - mimo pory - był zadowalający, tarty okazały się być wrzące a porcje całkiem spore. Drinki jednak nie były tak dobre, jak te spod Baranów, co sprawiło, że nie zagrzaliśmy tam miejsca. Jednocześnie zwróciłem uwagę na wystrój lokalu - kute w roślinne motywy metalowe meble, specyficznie stylizowane na egzotyczne kwiaty kinkiety i wieszaki, wyglądające trochę jak laska Gandalfa a trochę jak gałęzie drzew. Coś w tym wystroju było znajomego, i po dziś dzień nie wiem, czy przypadkiem przed wielu wielu laty nie odwiedziłem tego lokalu, w dawnych, dobrych, licealnych czasach...
Oboje z Najlepszą z Najlepszych lubimy klimaty fantasy. Gdy więc w nasze ręce trafiła ulotka reklamująca pub o swojskiej nazwie 'Śródziemie', postanowiliśmy sprawdzić, co też słychać u imć Bagginsa i spółki. Ulotka wspominała też o grach fantasy, jakie odbywają się tam w weekendy i o niepowtarzalnym klimacie. Niestety, ulotka okazała się być chyba odrobinkę zdezaktualizowaną... Klub jest, owszem. Ma wszystko to, czego brakowało warszawskiemu 'Paradoxowi' - duże sale z miejscem do skakania, średniowieczny klimat, sporo płaskorzeźb przedstawiających zamki, dającą się rozpoznać mapę Śródziemia przy wejściu (ta w Paradoxie tylko udawała mapę) oraz całkiem ładną rysowaną mapę nieba na suficie, były nawet tolkienowskie runy i wypchany jastrząb. Nie miało 'Śródziemie' jednak całej reszty - gier, roleplayów, serdecznej atmosfery. No i było przeraźliwie zimno. Zanim więc zmarzliśmy na kość, opuściliśmy lokal, który okazał się być klubem... podróżniczym, i udaliśmy się na dalszy podbój nocnego Krakowa.
Ostatnią przystawką na krakowskiej karcie dań, której dane nam było skosztować, była Jama Michalika. Ten lokal, położony na ruchliwej ulicy Floriańskiej, to kawał historii. To tu powstał słynny Zielony Balonik, to także tu, jak chce tradycja, kształtowała się Młoda Polska. Dziś jest to baaardzo klasyczna restauracja i kawiarnia, z obowiązkową szatnią i ciężkimi meblami. Przyznam szczerze, że ceny również do najlżejszych nie należą. Jednak mimo to, skoro mówią na mieście, że nie był w Krakowie ten, kto nie jadł ciasta u Michalika, postanowiliśmy spróbować sernika i orzechowca. I bez kozery mogę stwierdzić, że oba ciasta były rewelacyjne, a sposób ich podania - z odrobiną sałatki owocowej dla przełamania smaku - wzbudził mój autentyczny zachwyt.
Dania Główne.
Przygody z daniami głównymi nie sposób zacząć inaczej niż od położonej tuż przy naszej noclegowni 'W Starej Kuchni'. Lokal ten to charakterystyczna dla Krakowa restauracja serwująca przeróżne wariacje na temat kuchni staropolskiej (choć poprzez umieszczenie w menu sporej ilości potraw z ryb dryfująca lekko w stronę kuchni śródziemnomorskiej). Co zatem można znaleźć w karcie? Pierogi, schab, bigos - znana i lubiana przez nas klasyka. Także wnętrza, które niedawno chyba zmieniły swój charakter i imitują atmosferę starej polskiej chaty - za wyjątkiem tzw. sali bibliotecznej, która na przywodzić na myśl dobrze wyposażoną mieszczańską bibliotekę. Wybraliśmy miejsca w sali, która oprócz tradycyjnych w takich miejscach łańcuchów cebul, czosnku i papryki obwieszona była... połciami wędzonej słoniny i boczku, kiełbasami oraz marynowanymi warzywami w szklanych słojach. Pierwszy raz w życiu widziałem coś takiego! Obsługa wydała się nam być całkiem miła, acz bez rewelacji, za to miłym dodatkiem były noszone przez kelnerów tradycyjne - ale nie krakowskie! - stroje. Dosłownie moment po złożeniu zamówienia, aby umilić nam oczekiwanie, przyniesiono nam po podpłomyku - cienkim drożdżowym placku (Najlepsza bąknęła coś o spodzie od pizzy), przyprawionym dość obficie kminkiem i grubą solą. Do podpłomyków podano imponujących rozmiarów maselnicę z masłem czosnkowym, jednak fakt, że placki były nadzwyczaj ciepłe, dość skutecznie utrudniał smarowanie - masło topiło się i spływało po palcach, brodach i wsiąkało w kraciasty obrus. Na przystawkę zamówiliśmy zestaw Czterech Zup Polskich, który, mimo że był przeznaczony dla jednej osoby, z powodzeniem zaspokoił głód nas obojga. Zupy przyniesiono w kokilkach, co umożliwiło nam spokojne i w miarę kulturalne podzielenie się nimi. Najlepsza z Najlepszych wybrała żurek i barszcz, ja zaś rozprawiłem się z grzybową i jarzynową. Ciekawostką był fakt, ze barszcz był bardzo słodki i jednocześnie pikantny, bardzo odmienny od takich, jakie jadamy na co dzień. Jednak oboje szybko uznaliśmy, iż najpyszniejszą zupą w tym zestawie był żur - mocny i niesłychanie aromatyczny, z solidną porcją jajka i białej kiełbasy. Grzybowa zasłużyła na solidne drugie miejsce
Kraków jest miastem kosmopolitycznym, gdzie styka się wiele kultur. To tu tuż obok irlandzkiego pubu Pod Papugami (nastawionego na 100% na klientelę z wysp, co sugerowała ilość telewizorów z zieloną trawą i biegającymi po niej zawodnikami a także wywieszki zachęcające do obejrzenia 'TYLKO DZIŚ!' powtórki transmisji meczu rugby Szkocja - Walia oraz czterech meczy trzeciej ligi angielskiej pod rząd) może istnieć gruzińska restauracja Chaczapuri (a raczej jedna z pięciu jej inkarnacji), sieć fast-foodów Asia To Go (że niby gdzie ma iść ta Asia?), ze sto kebabowni (jedna nawet z telewizorem emitującym tańce - brzucha łamańce na wystawie) i pińćset India Shopów (w co drugim - przeceny). Chaczapuri sobie odpuściliśmy - choć oboje gustujemy w gruzińskim winie, to nie mieliśmy nastroju na gruziński wieczór. Mieliśmy natomiast chęć na pierogi - a gdzie można znaleźć lepsze ruskie niż
Kontynuując tradycję odwiedzania knajpek odmiennych kulturowo i kosztowania innych kuchni trafiliśmy na krakowski Kazimierz. Spacerując z wolna uliczkami, pełnymi zlodowaciałego śniegu i błota, oglądając biedną, acz na swój sposób intrygującą
Ostatnie odwiedzone przez nas restauracje muszę rozpatrywać jako całość - po pierwsze, choć urządzono je w różniącym się, acz podobnym stylu, to należą do jednego właściciela. Po drugie - nie trafiliśmy do nich na pełen posiłek, a na śniadanie, czy wczesny lunch, co może dość znacząco odbiegać od standardów obiadowych reprezentowanych przez dany lokal. Te knajpki, to mieszczące się przy Trakcie Królewskim 'Marmolada' i 'Miód Malina'. Obydwie urządzone w drewnie i pastelach, w obydwu uwagę zwraca słomiany żyrandol z powplatanymi sztucznymi makami (w 'Miód Malinie') i truskawkami (w 'Marmoladzie'). To, co różni te lokale, to drobiazgi robiące wrażenie na gościach, jak świeże tulipany i genialna obsługa kelnerska w 'Miód Malinie' i śliczne, rozkwitające świeczki i piec chlebowy w 'Marmoladzie'. W tym ostatnim lokalu spróbowaliśmy zestawów śniadaniowych - Najlepsza z Najlepszych zamówiła omleta z serem, pieczarkami i
Specjalność zakładu.
Specjalnością zakładu nie mogło być nic innego, jak ostateczny powód naszej wizyty w Krakowie. Operacja Garm, czyli pierwszy jak do tej pory koncert Christophera Rygga z kolegami na polskiej ziemi. Ulver, proszę państwa! Wiadomość, że zagrają w klubie Studio, zelektryzowała nas jak mało która, i postanowiliśmy odbyć całą tę podróż (choć bliżej byłoby pewnie do Berlina), aby zanużyć się w dźwiękach serwowanych przez Norwegów. I było warto!
Najpierw, jak zwykle spóźnieni, trafiliśmy na bardzo kameralnego before'a do małego studenckiego klubu Filutek, położonego w akademiku o tej samej nazwie gdzieś na miasteczku studenckim Akademii Górniczo-Hutniczej. Klub, to jedna sala z barem, drewnianymi ławami i to wszystko. Tę studencką przaśność nadrabia jednak iście studenckimi cenami (szklanica porządnego ginu z tonikiem tańsza od 0,5 l Żywca w knajpie przy rynku!) i sympatycznymi barmankami. Muzyka, nawet jeśli jakaś leciała, ginęła w gwarze rozmów. Było miło, jednak dało się odczuć atmosferę nerwowego oczekiwania. Co zagrają? Ile zagrają? Jak będzie?
Kolejka przed Studiem. W tłumie co i rusz pojawiają się znajome (choćby tylko z widzenia) twarze. Wejście przebiega szybko i bez problemów, desant na wolny stolik - także. Metoda omijania kolejki do szatni 'na bezczela' sprawdza się jak zawsze znakomicie. Piwo - drogie, lane tylko do plastikowych kufli 0,4 l. Drinki - tylko te butelkowane z oferty Bacardi/Smirnoff. Słabo, ale nie na degustację tu dziś przyszliśmy. Nerwy, nerwy... Już mieli zacząć grać!
Wreszcie są! Warszawiacy z 'Tides From Nebula', ja między innymi dla nich tu jestem, pędzę pod scenę. Najlepsza z Najlepszych - woli słuchać ich zza stolika i sączyć
Pisałem już, że było magicznie? To stwierdzenie starczy za całą relację...
Deser.
Na deser załoga 'Z warząchwią i kopyścią...' zaprasza w trzy absolutnie genialne miejsca kulinarne. Miejsca, które podbiły nasze serca - i żołądki kuchnią, atmosferą i wszystkim tym, co składa się na definicję Lokalu Z Klasą.
Dobry początek dnia zdecydowanie zapewni Szanownym Czytelnikom
Kiedy zaś, w trakcie spaceru po Kazimierzu, zechcecie dać wytchnienie znużonym stopom, i orzeźwić się trochę, nie będzie do tego lepszego miejsca, niż położona tuż przy Starej Synagodze Czajownia. Zaraz po przekroczeniu progu wiesz, że trafiłeś do lokalu z duszą, stworzonego przez zapaleńców, dla zapaleńców. I dla wszystkich innych, którzy chcieliby choć trochę poznać smak herbaty zaparzonej wedle wszelkich prawideł herbacianej sztuki. Cóż więc mamy? Ze sto rodzajów herbaty, które to rodzaje obsługa (w osobie czajmistrza Adiego) zaparzy i poda w odpowiedni dla danego rodzaju sposób, słodkie przysmaki a także fajki wodne, nabite aromatycznym tytoniem. Wszystko to w zasięgu ręki, a raczej dzwoneczka, wystarczy nim zadzwonić, by pojawił się czajmistrz. Wszystko to w miłej atmosferze miejsca, które absolutnie nie ma ambicji, aby być 'trendy', ale które ma umożliwić swoim gościom spędzenie miło czasu przy herbacie albo fajeczce. Podczas naszej wizyty nie spotkaliśmy w niej małolatów, zwabionych możliwością spalenia się w fajnej knajpie. Byli za to młodzieniec z dziewczyną, starsi państwo oraz przedstawiciel klasy managierskiej w garniturze i kolorowych skarpetkach, który siedząc po turecku z laptopem na kolanach łączył pracę z przyjemnością, czyli sączeniem czaju i pykaniem z fajeczki wodnej. Pobyt w Czajowni sprzyja relaksowi - sala herbaciana to bambus i rattan, sala orientalna - głęboki turkus, a salonik, w którym podawane są fajki wodne - poduchy i niskie drewniane stoliki. Do tego cicha, nie narzucająca się orientalna muzyka (odtwarzana z iPod'a ;) ). Naprawdę niewiele potrzeba, aby wyciszyć się w samym sercu Kazimierza.
Ostatni lokal, który opiszę, był jednym z pierwszych, do których zawitaliśmy - zresztą totalnie przypadkiem, poszukując miejsca, w którym było by ciepło. To, położona w bramie w Kamienicy Hipolitów tuż przy kościele św. Marii, Cafe Magia. Cafe Magia to niewielki lokal z kilkoma tylko stolikami zimą, za to w sezonie wiosenno-letnim przepiękny ogródek na zapleczu oddziału Muzeum Historycznego. Niebanalny wystrój wnętrza, przyciszona muzyka oraz 'łoże Kaliguli', na którym zmieści się kilka osób (które uprasza się o zdjęcie uprzednio obuwia) zwracają uwagę każdego, kto trafia w progi lokalu. W karcie mnóstwo ciekawostek (gorące mleko z anyżem!!!), ale my skusiliśmy się na piwo i herbatę z rumem. A potem jeszcze więcej herbaty z rumem :) Napiszę tak - im bardziej leniwe ciepło rozlewało się po żyłach, tym bardziej Cafe Magia zyskiwała w naszych oczach. Dlaczego? Z powodu opisanej w menu historii jednorożca, który znalazł się u zwieńczenia jednej z kolumn w lokalu, która to historia każe mu w księżycowe noce stukać kopytami o krakowski bruk, ale też z powodu całkiem nieźle opisanego znaczenia jednorożców w średniowieczu - co symbolizowały, gdzie się je uwieczniało i jak - hipotetycznie - zwierz ten mógł trafić do Kamienicy Hipolitów. Nie bez znaczenia był też fakt, że późnym wieczorem pojawił się sam Hipolit - czyli stateczny, wielki kocur - rezydent lokalu. Wszedł sam sobie otwierając główne drzwi (które trzeba było zaraz po nim zamknąć, bo wiało), zlustrował gości siedzących przy stolikach (omijając wyraźnie towarzystwo zajmujące łoże), otarł się temu i owemu o nogi - i już go nie było. Jednakże lokal, posiadający kociego rezydenta zdaje się być postrzegany przez gości jako dużo bardziej przyjazny (zupełnie nie wiem dlaczego).
Choć w Krakowie byliśmy pełne trzy dni, wyjeżdżaliśmy z poczuciem żalu i braku czasu, by nacieszyć się w pełni wszystkimi wspaniałościami miasta. Ominęła nas przyjemność biesiadowania w polecanej tu i tam Kompanii Kuflowej, nie udało nam się wspiąć na czubek wieży ratuszowej czy zwiedzić wystawy 'Wawel zapomniany'. Mieliśmy jednak przed oczami i w uszach obrazki i dźwięki z koncertu Ulver, zaś przed sobą perspektywę niejednego powrotu do Grodu Kraka.